26- Allah için Sevip
Allah için Buğzetmek
1. Bera b. Azib
- - (-)
23147- Bera b. Azib der
ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında oturmuşken bir ara bize:
''İslam'ın en güçlü halkas! hangisidir?'' diye sordu. "Namaz"
denilince: ''Güzel halkalardan biridir, ama en güçlüsü değildir'' buyurdu.
"Zekat" denilince: ''Güzel halkalardan biridir, ama en güçlüsü
değildir'' buyurdu. "Ramazan orucudur" denilince: ''Güzel halkalardan
biridir, ama en sağlam! değildir'' buyurdu. "Hac" denilince: ''Güzel
halkalardan biridir, ama en sağlam! değildir'' buyurdu. "Cihad"
denilince: ''Güzel halkalardan biridir, ama en güçlüsü değildir'' buyurdu ve
şöyle devam etti: ''İman'ın en güçlü halkası, Allah için sevip Allah için
buğzetmektir. ''
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe 11/41 (10469), Tayalisi 2/48 (2110) ve Beyhaki, Şuabu'l-iman'da 1/45 (13)
rivayet ettiler.
Heysemi (306) der ki:
"Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde yer alan Leys b. Ebi
Süleym'i çoğunluk zayıf görmüştür."
2. Ebu Zer
- - (-)
23148- Ebu Zer der ki:
Bir defasında Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanımıza çıktı ve: ''Allah'ın
en sevdiği amel hangisidir biliyor musunuz?'' diye sordu. Biri: "Namaz ve
zekattır" derken, başka biri: "Cihaddır" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'ın en sevdiği amel Allah için sevip
Allah için buğzetmektir'' buyurdu.
[Zayıf]
Diğer tahric: Ebu Davud, sünne 4/198 (4599) rivayet etti.
3. Ebu't-Tufeyl
- - (-)
23149 (1)- Ebu't-Tufeyl Amir
b. Vasile bildiriyor: Adamın biri oturan bir grubun yanından geçerken selam
verdi. Oturanlar adamın selamını aldılar. Adam onları geçtikten sonra
oturanlardan biri: "Vallahi bu adamı Allah için sevmiyorum" dedi.
Diğer oturanlar: "Vallahi kötü bir laf ettin ve bunu adama
söyleyeceğiz" karşılığını verdiler. Ardından içlerinden birine:
"Ey filan! Kalk ve
o adamı durumdan haberdar et" dediler. Gönderdikleri adam gidip bunu adama
söyledi. Adam da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gitti ve şöyle dedi:
"Ey Allah'ın Resulü! İçlerinde filan kişinin de bulunduğu müslümanlardan
bir topluluğun yanından geçerken selam verdim. Selamımı aldılar, ama ben geçip
gittikten sonra içlerinden biri peşimden geldi ve filan kişinin: ''Vallahi bu
adamı Allah için sevmiyorum'' dediğini söyledi. Adamı çağır da neden beni
sevmediğini sor."
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) söz konusu adamı çağırdı ve adamın söylediği şeyi ona sordu.
Adam bunu söylediğini itiraf etti ve: "Ey Allah'ın Resulü! O sözü
söyledim" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Neden onu
sevmiyorsun?" diye sorunca, adam: "Benim komşum olur ve onu iyi
tanıyorum. Vallahi iyinin de, kötünün de kıldığı farz namazlar dışında bir
namaz kıldığını görmüş değilim" karşılığını verdi. Söz konusu adam:
"Ey Allah'ın Resulü! Sor bakalım, bu namazlardan birini vakti dışında
kıldığımı veya abdestlerini güzelce almadığımı veya rükü ile secdeleri gereği
gibi yapmadığımı görmüş mü?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bunu adama sordu. Adam: "Hayır, görmedim" dedi ve şöyle devam
etti: "Yine vallahi iyinin de, kötünün de tuttuğu Ramazan orucu dışında
oruç tuttuğunu görmüş değilim."
Söz konusu adam:
"Ey Allah'ın Resulü! Sor bakalım, bu orucu hafife aldığımı veya gereği
gibi tutmadığımı görmüş mü?" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
adama bunu sordu. Adam: "Hayır, görmedim" dedi ve şöyle devam etti:
"Yine iyinin de, kötünün de verdiği zekat dışında bir dilenciye bir şey
verdiğini, Allah yolunda hayırlı bir şeyde bir infakta bulunduğunu görmüş değilim."
Söz konusu adam: "Ey Allah'ın Resulü! Sor bakalım, vermem gereken zekattan
bir şeyler sakladığımı veya zekat memuruna gerekenden daha az verdiğimi görmüş
mü?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama bunu sordu.
Adam: "Hayır, görmedim" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ona: ''Kalk git! Gördüğüm kadarıyla adam senden daha hayırlı biri!'' buyurdu.
[Zayıf]
Heysemi (2/260-1):
"Ahmed ve Taberani rivayet ettiler" demiştir. Darekutni de İlel'inde
(7/41-2) bu rivayeti ele alıp doğrusunun Zühri'nin mürseli olduğun söylemiştir.
23150 (2)- Yakub,
babasından bildiriyor: "İbn Şiliab'ın bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında adamın biri bir topluluğa
uğradı..." Sonrasında ravi bir önceki hadisi aktarır, ancak Ebu't-
Tufeyl'i zikretmez.
[Sahih]
Abdullah b. Ahmed der
ki: Bana bildirilene göre İbrahim b. Sa'd bu hadisi kendi ezberinden rivayet
ederek: "Ebu't-Tufeyl bunu oğlu Yakub'a rivayet etmiş, Yakub da bunu
babasından naklen rivayet etmiştir" demiş ve Ebu't- Tufeyl ismini
zikretmemiştir. Sanırım bununla hata yapmıştır, doğrusu da rivayetin Yakub
kanalıyla gelenidiL Doğrusunu Allah bilir.
4. Ebu Hureyre
- - (-)
23151 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Ruhlar bir araya getirilmiş değişik topluluklardır. Onlardan
(ruhlar aleminde) birbirlerine yakınlık duyanlar (dünyada iken) kolayca
birlikte olup anlaşırlar. Birbirlerine yakınlık duymayanlar da ayrı durup
anlaşamazlar.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
enbiya (4/112), Müslim, birr 4/2031 (2638) ve Ebu Davud, edeb (4834) rivayet
ettiler.
23152 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Ruhlar bir araya getirilmiş değişik topluluklardır. Onlardan birbirlerine
yakınlık duyanlar kolayca birlikte olup anlaşırlar. Birbirlerine yakınlık
duymayanlar da ayrı durup anlaşamazlar.''
[Sahih]
23153 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''İnsanIarın (huy olarak) altın ve gümüş gibi çeşit çeşit
olduklarını görürsünüz. Cahiliye döneminde hayırlı olan kişilerin dini
hükümleri iyice anlamaları halinde İslam döneminde de en hayırlı kişiler
olduğunu görürsünüz. Ruhlar bir araya getirilmiş değişik topluluklardır.
Onlardan birbirlerine yakınlık duyanlar kolayca birlikte olup anlaşırlar.
Birbirlerine yakınlık duymayanlar da ayrı durup anlaşamazlar.''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(6802) ve Ebu Davud (4834) rivayet ettiler. 23405 (lO)'da tekrar edecektir.
5. Ebu Hureyre
- - (-)
23154 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İmanın
tadına varmak isteyen kişi, birini sevecekse sadece Allah için sevsin''
buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Tayalisi,
Müsned'de (2495) ve Hakim, Müstedrek'de (1/4) rivayet ettiler.
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (1/90) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel ve Bezzar
rivayet etmiş olup ravileri güvenilir kimselerdir."
23155 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''İmanın tadına varmak isteyen kiş( birini sevecekse sadece Allah için sevsin''
buyurmuştur.
[Sahih]
6. Amr b. el-Cemuh
- - (-)
23156- Amr b. el-Cemuh'un
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Allah
için sevip Allah için buğzetmeyen kul, tam anlamıyla imanı haketmiş olmaz.
Allah için sevip Allah için buğzettiği zaman Allah'ın dostluğunu kazanmış olur.
(Zira Allah buyurur ki:) Kullarımdan dostlarım ve mahlukatımdan sevdiklerim,
ben anıldığım zaman onlar da anılan, onlar anıldığı zaman da benim anıldığım
kimselerdir.''
[Zayıf]
Heysemi (1/89) der ki:
"Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde Rişdeyn b. Sa'd
geçmiştir. Hadis munkatı ve zayıftır."
Mahir: Yani Bir kişi ki;
görüldüğünde yada anıldığında, insanlara Allah'ı hatırlatır. Ve başkası; Allah
anılınca, Allah'ın iyi kulu olduğu için hatırlanan kişi'dir. Allah böyle
kişileri sever. Dikkat edin! Burada hatırlatmak tescim (Haşa cisimleştirmek)
yada teşbih (benzerlik oarak) kasıtlı değil kulluğun güzelliği ve davetin
devamlılığı üzerindendir.
7. Ebu Hureyre
- - (-)
23157- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''İman etmedikçe cennete giremez, birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş
olmazsınız. Size bu işin zirvesi veya temelini söyleyeyim mi? Selamı aranızda
yayın. '' Esved der ki: Şerik bazen rivayet ederken: "Yapmanız halinde
birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayın'' lafzını
kullanımıştır.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(104-5), Ebu Davud (5193), İbn Mace (68, 3692), Tirmizi (2688) ve İbn Hibban
(236) rivayet ettiler,
20784 (1)'de tekrar
etmiştir.
8. Muaz b. Enes
- - (-)
23158 (1)- Sehl b.
Muaz'ın, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: ''Bir şeyi Allah için verenı bir şeyi Allah için
birilerinden esirgeyenı Allah için sevenı Allah için buğzeden ve biriyle Allah
için evlenen kişinin imanı kemale ermiştir. ''
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (20/412) rivayet etti,
23159 (2)- Sehl b, Muaz
el-Cühenl'nin, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: ''Bir şeyi Allah için verenı bir şeyi Allah için
birilerinden esirgeyenı Allah için sevenı Allah için buğzeden ve biriyle Allah
için evlenen kişinin imanı kemale ermiştir.''
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi,
kıyamet 4/670 (2521, "hasen") ve Hakim (2/164) rivayet ettiler.
9. Muaz b. Enes
- - (-)
23160 (1)- Sehl, babası
Muaz'dan bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e en üstün imanın ne
olduğunu sorduğumda: "Allah için sevip Allah için buğzetmen ve dilini
Allah'ı zikretmekte kullanmandır'' buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü!
Başka?" diye sorduğumda da: "Kendin için istediğin şeyleri diğer
insanlar için istemenı kendin için istemediğin şeyleri diğer insanlar için de
istememendir'' buyurdu.
[Hasen]
Heysemi (305) der ki:
"Birinci rivayette Rişdeyn b. Sa'd, ikincisinde ise İbn Lehia yer almıştır
ki, ikisi de zayıftır. Her iki rivayeti de Ahmed b. Hanbel nakletmiştir."
23161 (2)- Sehl b. Muaz,
babası Muaz'dan bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e en üstün
imanın ne olduğunu sorduğumda: ''En üstün iman, Allah için sevip Allah için
buğzetmen ve dilini Allah'ı zikretmekte kullanmandır'' buyurdu. "Ey
Allah'ın Resulü! Başka?" diye sorduğumda ise: "Kendin için istediğin
şeyleri diğer insanlar için istemenı kendin için istemediğin şeyleri diğer
insanlar için de istememendir. Yine hayır olanı söylemen veya susmandır''
buyurdu.
[Hasen]